تدوین برنامه توانمندسازی ویژه نوجوانان بهزیستی

سازمان بهزیستی کشور با محوریت دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان، مجموعه‌ای از برنامه‌های کلیدی و بنیادی را برای ارتقای کیفیت زندگی فرزندان تحت سرپرستی خود تدوین و اجرا کرده است. تمرکز اصلی در سال ۱۴۰۴ بر توانمندسازی حرفه‌ای نوجوانان بالای ۱۵ سال قرار گرفته که «راهنمای ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای» بخشی از آن است. در این برنامه، مسیر کامل آموزش، نیازسنجی، حرفه‌آموزی و نظارت تخصصی، به ویژه برای نوجوانان دارای اختلالات خلقی و عاطفی، طراحی شده است.

یکی از طرح‌های محوری، «کمک به سرمایه‌گذاری آینده فرزندان» است که با هدف ایجاد پشتوانه مالی پایدار برای آنان در مسیر استقلال طراحی شده است. همچنین «راهنمای جامع مراقبت رهسپاری» به استانداردسازی فرآیند آماده‌سازی، ورود به زندگی مستقل و حمایت‌های پس از آن می‌پردازد. این سازمان برای کاهش رفتارهای سلیقه‌ای و ایجاد ثبات عاطفی بیشتر، «الگوی یکپارچه تربیتی» را نیز در خانه‌های کودک تدوین کرده است.

در راستای کاهش آسیب‌های ناشی از اقامت شبانه‌روزی و تقویت بنیان خانواده، راه‌اندازی «مراکز حمایت کودک و خانواده» و «مراکز مراقبت روزانه» در دستور کار قرار گرفته است. مراکز روزانه به‌عنوان جایگزینی برای مراقبت شبانه‌روزی طراحی شده‌اند تا امکان بازگشت کودکان به خانواده در ساعات عصر فراهم شود.

دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی از تدوین «دستورالعمل مراکز بینابینی» نیز خبر داد. این مراکز به عنوان حلقه‌ای میان بحران و ترخیص، طی ۶ تا ۹ ماه به بازتوانی تخصصی کودکان پرداخته و با مداخلات روانی-اجتماعی، بازگشت پایدار و کنترل‌شده آنان به خانواده یا جامعه را تسهیل می‌کنند. هدف این مراکز، شکستن چرخه آسیب و جلوگیری از بازگشت کودکان به شرایط بحرانی است.

برای ارتقای نظام مراقبتی، ابزارهای تخصصی دیگری نیز طراحی شده‌اند. «سامانه جامع کودکان» برای تجمیع اطلاعات و برنامه‌ریزی مبتنی بر داده، «نظام ارجاع خدمات اجتماعی» برای یکپارچه‌سازی فرآیندها و «دستورالعمل رتبه‌بندی و استانداردسازی مراکز شبانه‌روزی» برای ارزیابی کیفیت خانه‌های کودکان از جمله این اقدامات است. علاوه بر این، «شیوه‌نامه مراقبت در زمان جنگ» و «ابزار ارزیابی وضعیت فرزندان مستقل‌شده» برای شرایط بحران و ارزیابی علمی پس از ترخیص تهیه شده است.