بیش از ۸۰ درصد کارگران کشاورزی آمریکای لاتین غیررسمی هستند
گزارش مشترک سازمان بینالمللی کار و فائو نشان میدهد بیش از ۸۰ درصد از کارگران بخش کشاورزی در آمریکای لاتین فاقد قرارداد رسمی و پوشش تأمین اجتماعی هستند و زنان بیش از مردان در معرض این بیعدالتیها قرار دارند.
یک بررسی جدید بینالمللی از وضعیت نابسامان کارگران کشاورزی در آمریکای لاتین پرده برداشته است. براساس گزارش مشترک سازمان جهانی کار (ILO) و سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (FAO) با عنوان «کار شایسته و غیررسمی بودن در بخش کشاورزی آمریکای لاتین»، بیش از ۸۰ درصد کارگران این بخش در فاصله سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ بدون قرارداد رسمی، به صورت غیررسمی و فاقد هرگونه پوشش تأمین اجتماعی به کار مشغول بودهاند.
آنا ویرجینیا موریرا گومز، مدیر منطقهای سازمان بینالمللی کار برای آمریکای لاتین و کارائیب، در این رابطه گفت: غیررسمی بودن همچنان یکی از ریشهدارترین موانع عدالت اجتماعی و توسعه پایدار در آمریکای لاتین است. وی افزود: این گزارش نقشه راهی برای مقابله با آن، از طریق سیاستهای یکپارچه با رویکرد منطقهای ارائه میدهد.
این گزارش نشان میدهد که شکافهای ساختاری عمیق، منجر به بحران در بهرهوری، کاهش درآمدها و محدودیت دسترسی به تأمین اجتماعی شده است. این عوامل به عنوان موانع اصلی در راه تحقق «کار شایسته» شناسایی شدهاند. با وجود نقش حیاتی بخش کشاورزی در امنیت غذایی جهانی، کارگران این بخش با چالشهای متعددی از جمله آموزش ناکافی، ناامنی شغلی و مواجهه بالا با مخاطرات محیطزیستی و اقلیمی مانند خشکسالی و کمآبی دست به گریبانند.
توزیع این بیعدالتی نیز نامتوازن است. نرخ اشتغال غیررسمی در میان زنان کشاورز ۸۶.۴ درصد ثبت شده، در حالی که این نرخ برای مردان ۷۸ درصد است. حدود ۳۸.۵ درصد از زنان در کار خانگی بدون مزد مشغول هستند که پنج برابر نرخ مشاهدهشده در میان مردان است. همچنین، بخش کشاورزی ۴۶ درصد از کل کار کودکان در این منطقه را در خود جای داده و بیش از نیمی از نیروی کار آن دارای تحصیلات پایین هستند. الگوهای کار فصلی، فقدان قراردادهای رسمی و برنامههای پارهوقت، بر شکنندگی کیفیت شغل در این بخش میافزاید.
اگرچه حجم کلی اشتغال در کشاورزی بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ ثابت مانده، اما پیشرفت محسوسی در جهت رسمیسازی آن حاصل نشده است. تقریباً نیمی از جوانان شاغل در این بخش و اکثریت قریب به اتفاق زنان، همچنان به صورت غیررسمی کار میکنند.
این گزارش با بررسی ۳۵ طرح سیاست عمومی در سراسر منطقه خاطرنشان میکند که هرچند بسیاری از این طرحها با هدف افزایش بهرهوری روستایی فعالیت میکنند، تعداد کمی از آنها به صراحت «رسمیسازی اشتغال» را هدف قرار دادهاند یا نگاهی جنسیتی در برنامههای خود گنجاندهاند. در پاسخ به این خلأ، گزارش حاضر ده توصیه سیاستی مشخص را برای تسریع گذار به سمت رسمیسازی و تضمین کار شایسته در بخش کشاورزی ارائه میدهد. این اقدامات مبتنی بر شواهد و تجربیات منطقهای طراحی شده و بر ادغام «توسعه تولیدی»، «حمایت اجتماعی»، «حقوق کار» و «گفتگوی اجتماعی» تأکید دارند.
سازمان بینالمللی کار و فائو متعهد شدهاند تا از دولتها، کارفرمایان و کارگران در طراحی و اجرای سیاستهای یکپارچهای حمایت کنند که میتواند بخش کشاورزی را به موتور محرک اشتغال شایسته و تضمینکننده امنیت غذایی در سراسر آمریکای لاتین تبدیل کند. به باور کارشناسان، این تغییر تنها یک آرزو نیست، بلکه ضرورتی فوری است تا اطمینان حاصل شود رونق تولید در این بخش، به فرصتهای واقعی و آیندهای عادلانهتر برای میلیونها کارگر و جامعه روستایی منجر میشود.