فقط ۱۲ بیمارستان تخصصی برای کودکان در ایران موجود است
سرپرست مرکز طبی کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران با هشدار نسبت به کمبود زیرساختهای درمانی ویژه اطفال گفت: در سراسر کشور تنها ۱۲ بیمارستان تخصصی کودکان فعال است.
«در کشوری با بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت، تنها ۱۲ بیمارستان تخصصی کودکان وجود دارد.» این جمله کوتاه اما تکاندهنده است. رقمی که وقتی پای کودکی بیمار و نیازمند عمل پیچیدهای مانند پیوند کبد یا جراحی قلب در میان باشد، معنایی فراتر از یک آمار خشک پیدا میکند.
در راهروی باریک مرکز طبی کودکان تهران، مادر کودکی از زاهدان روی نیمکتی نشسته و با نگرانی میگوید: «گفتند برای درمان فقط همینجا یا بیمارستان مفید را داریم. جای دیگری نیست.» این تصویر، وضعیت هزاران خانوادهای است که از شهرهای دوردست برای دریافت خدمات تخصصی مجبورند به تهران بیایند، چون بیمارستانهای ویژه کودکان در کشور به تعداد انگشتان دست محدود است.
روحالله شیرزادی، سرپرست مرکز طبی کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران، به ایلنا گفته است: تعرفههای پایین و درآمد اندک موجب شده تختهای اطفال در کشور کاهش یابد و بیمارستانهای ویژه کودکان محدود بمانند. او میگوید: بیماریهای سخت و پیچیده تقریباً فقط در مراکزی مانند مرکز طبی کودکان و مفید درمان میشوند؛ به همین دلیل فشار کاری و کمبود منابع در این مراکز به شدت بالاست.
به گفته او، در حالیکه بیماران بزرگسال گزینههای متعددی در سطح شهر دارند، یک کودک بیمار از استانهایی مانند سیستان و بلوچستان معمولاً فقط یک یا دو انتخاب پیش روی خود میبیند.
اما مشکل فقط به زیرساخت بیمارستانها خلاصه نمیشود. شیرزادی هشدار میدهد: کمبود پزشک متخصص در حوزه اطفال جدی است. تعرفههای پایین موجب شده اقبال به رشتههای تخصصی و فوقتخصصی کودکان کاهش یابد و دستیاران جدید تمایل کمتری به ورود به این حوزه داشته باشند.
این وضعیت درباره پرستاران هم صادق است. پرستاران بخش اطفال، علاوه بر وظایف پزشکی دشواری چون رگگیری در کودکان، باید نقش روانشناس و مشاور خانوادهها را نیز ایفا کنند. شیرزادی میگوید: فشار عاطفی، دریافتیهای پایین و جذب سریع در بیمارستانهای خصوصی باعث شده اقبال به پرستاری کودکان کاهش یابد.
بر اساس روایت او، حتی انجام عملهای پیچیدهای مانند آندوسکوپی، برونکوسکوپی یا جراحی مغز و اعصاب در کودکان، تعرفههایی بسیار پایین دارد و درآمد متخصصان اطفال به مراتب کمتر از همتایان بزرگسال است. این در حالی است که وزارت بهداشت در سالهای گذشته تلاش کرده بخشی از تعرفهها را اصلاح کند، اما همچنان فاصله زیادی با شرایط مطلوب باقی مانده است.
به باور شیرزادی، اگر روند کاهش علاقه به رشتههای تخصصی کودکان ادامه یابد، «در یک دهه آینده سلامت کودکان کشور با تهدید جدی روبهرو خواهد شد.» او پیشنهاد میدهد وزارت بهداشت شعبهای ویژه کودکان در ساختار خود ایجاد کند تا چالشهای این حوزه به طور متمرکز پیگیری شود.